Zwemmen deze zomer? Pas op met niet-officiële locaties

Het is de afgelopen weken erg warm en droog geweest, en ook de komende weken houdt het zomerweer nog aan. Niet gek dus dat veel mensen verkoeling zoeken in plassen, meren, grachten en sloten. Het is natuurlijk heerlijk om te zwemmen op een warme dag, maar deze activiteit is niet helemaal zonder risico: de kwaliteit van het Nederlandse water is op veel plekken slecht.

waarschuwingsbord 'geen zwemlocatie'

Vooral als je in een grote stad woont is het misschien niet altijd mogelijk om op een locatie die officieel als zwemplek is aangemerkt het water in te gaan. Veel mensen proberen dan ook bij een sloot of gracht in de buurt verkoeling te zoeken. Deltares publiceerde eerder dit jaar een onderzoek over de risico’s van niet-aangewezen zwemplekken.

Op formele zwemplekken – en dat zijn er in Nederland ongeveer 240 – zijn deze risico’s onderzocht, waardoor er maatregelen kunnen worden genomen. Ook kunnen de zwemmers worden geïnformeerd over de gevaren, bijvoorbeeld voor blauwalg, door middel van waarschuwingsborden. Op de niet-aangewezen zwemplekken zijn de risico’s vaak niet in kaart gebracht, waardoor inzicht in de veiligheidssituatie ontbreekt. Daardoor kunnen waterbeheerders niet de juiste maatregelen treffen en gaan zwemmers niet met de juiste kennis het water in.

Risico's

De risico’s van zwemmen op niet-officiële plekken bestaan onder andere uit schadelijke pH-waarden, aanvaarrisico door vaartuigen, sterke (onder)stroming, onveilige/scherpe objecten op de waterbodem, blauwalg, infectieziekten, chemische verontreiniging en beperkte fysieke mogelijkheid om het water te verlaten.

Bij stilstaande wateren, zoals meren, kan er sprake zijn van een zuigende waterbodem, een gevaar dat moeilijk van tevoren is in te schatten. Ook zandwinplassen zijn in de regel niet geschikt om in te zwemmen. De oevers kunnen gaan schuiven en door de diepte van de plassen komen koude stromingen voor.

waarschuwingsbord blauwalgen in het zwemwater

Poepbacterie

Recentelijk is uit de beperkte gegevens die er zijn naar voren gekomen dat op een deel van de wildzwemplekken verhoogde concentraties van de E. colie bacterie zijn aangetroffen. Bijvoorbeeld in de Sloterplas in Amsterdam, waar op warme dagen vaak veel mensen het water in gaan. De E-coli bacterie wijst erop dat er poep in het water zit en die ontlasting kan ziekteverwekkers bevatten. Suzanne van der Meulen van kennisinstituut Deltares legt uit: "Dat kan veroorzaakt worden door overstort van rioolwater, hondenpoep of poep van mensen in het water. Zeker de eerste dagen na een hevige bui is het niet slim om in een sloot of gracht te springen. Dan kunnen er overstorten zijn geweest."

Klimaatverandering

De waterkwaliteit gaat onder andere door klimaatverandering achteruit. Door extreme hitte stijgt de watertemperatuur, wat weer zorgt voor meer larven en parasieten in het water. Daar kun je bijvoorbeeld zwemmersjeuk – dat zijn bultjes op de huid die voor jeuk zorgen – van krijgen.

Ook overstort van het riool is een van de gevolgen van klimaatverandering. Doordat we vaker last hebben van piekbuien en lokale wateroverlast, loopt het riool ook sneller over. Daarmee stijgt de kans op ziekteverwekkers in het water.

kinderen spelen op strandje van meer

Weten waar je veilig kunt zwemmen?

Wil je weten waar je kunt zwemmen in water met een goede zwemwaterkwaliteit? Op de website van Zwemwater vind je actuele informatie en nieuws over de officiële en goedgekeurde zwemlocaties in Nederland.

Ook op een mobiele telefoon kun je snel en handig een overzicht van alle veilige buitenzwemlocaties bij u in de buurt krijgen. Download daarvoor de app Zwemwater.

• Download de Zwemwater-app in de App Store (iOS)
• Download de Zwemwater-app in de Google Play Store (Android)