KNMI: klimaatverandering sneller dan verwacht

Vanochtend is het KNMI Klimaatsignaal’21 gepresenteerd. In het rapport wordt genoemd dat het klimaat in Nederland steeds sneller verandert. Het KNMI baseert het signaal op het laatste IPCC rapport - dat in augustus 2021 is verschenen - en op eigen onderzoek. Voor Nederland zijn de grootste klimaatrisico’s de stijgende zeespiegel, de steeds droger wordende zomers en lentes en meer extreme (zomerse) buien.

Hoogwater Waal kade Nijmegen

Zeespiegelstijging

De toekomstscenario’s laten een grotere zeespiegelstijging zien dan eerder werd gedacht. Als we de uitstoot van broeikasgassen niet verminderen kan de zeespiegel voor de Nederlandse kust rond 2100 met 1,2 meter stijgen. In 2014 berekende het KNMI nog dat de stijging 1 meter zou zijn. Op de lange termijn wordt het verschil in zeespiegelstijging tussen niets doen aan de uitstoot van broeikasgassen en voldoen aan het Klimaatakkoord van Parijs erg groot. In 2300 kan dit verschil al oplopen tot meerdere meters.

Extremere buien en droogte

Uit het nieuwe onderzoek komt ook naar voren dat de zomerbuien extremer worden. Hierbij neemt ook de kans op valwinden toe. Die ontstaan wanneer een enorme hoeveelheid koude lucht uit een intensieve buienwolk omlaag stort. Door valwinden kunnen er gevaarlijke situaties ontstaan.

Naast de extreme buien zien we ook veel droogte in de zomer. Deze toename is een gevolg van klimaatverandering. Ons klimaat schuift steeds meer richting dat van Zuid-Europa. De weerextremen veranderen met de rest van het klimaat mee. Als de gemiddelde temperatuur stijgt, worden dus ook de hittegolven steeds heter. En warmere zomers leiden op hun beurt tot meer verdamping, wat weer zorgt voor meer droogte.

Andere gevolgen

Het veranderende klimaat heeft nog meer gevolgen dan alleen het stijgen van de temperatuur en de zeespiegel en de steeds droger wordende zomers. Ook de waterstand in de rivieren wordt beïnvloed: ’s zomers neemt de kans op laagwater in rivieren toe, terwijl de kans op hoogwater in de winter juist steeds groter wordt.

Ook orkanen die bijvoorbeeld bij Bonaire, St Eustatius en Saba voorkomen nemen toe in kracht en mate van neerslag. Dit kan ook gevolgen hebben voor Europa en Nederland, omdat de restanten van tropische orkanen de Noordzee kunnen bereiken. Deze restanten gaan gepaard met veel wind en neerslag.

Ook voor steden levert de klimaatverandering problemen op. Steden zijn meestal al warmer dan een landelijke omgeving, en door de opwarming van de aarde wordt het in steden dus alleen nog maar heter, met name in de zomer. Daarnaast vormen extreme neerslag en droogte een steeds grotere uitdaging voor de stad.

Zandzakken tegen wateroverlast van de hoog water in de Rijn

Menselijk handelen

Het IPCC, het klimaatpanel van de Verenigde Naties, heeft deze zomer vastgesteld dat de opwarming van de aarde door de mens is veroorzaakt. Ook concludeerde het panel dat met de huidige uitstoot van broeikasgassen de atmosfeer over 10 jaar al zoveel broeikassen bevat dat de 1,5 °C grens waarschijnlijk permanent overschreden wordt.

Meer weten?

Een nieuwsartikel over de reactie van de waterschappen vind je hier. Wil je weten hoe je jouw eigen tuin of omgeving klimaatbestendiger kunt inrichten? Neem dan hier eens een kijkje.